KOLLEKTOR DRENAJ TIZIMI VA ULARDAN FOYDALANISH
Keywords:
Ochiq kollektor, deformatsiya, melioratsiya, filtratsiya, sho‘rlanish, grunt, yuvilish, ikkilamchi sho‘rlanish.Abstract
Jahonda sug‘oriladigan yerlarning meliorativ holatini yaxshilash va melioratsiya tadbirlarini amalga oshirish natijasida ochiq kollektorlarda deformatsiya jarayonlari vujudga kelmoqda. Shu sababli, so‘nggi yillarda ochiq kollektorlarda ilmiy tadqiqotlarni o‘tkazish dolzarb muammoga aylandi. Namligi kam va quruq gruntlar namlanganda o‘z xajmida bo‘lgan tuzlarning erishi tufayli o‘zining mustahkamlik, deformatsion va filtratsion xususiyatlarini keskin o‘zgartiradi. Shuningdek, ikkilamchi sho‘rlanish jarayoni ham rivojlanib, grunt sirtqi qatlamlarining sho‘rlanish darajasi ortadi. Ochiq kollektor tizimini samarali loyihalash, qurish va ekspluatatsiya qilish uchun sifatli va ishonchli tadqiqotlar olib borilishini taqoza etadi. Hozirgi paytda ochiq kollektorlarning qurilishida hamda keyinchalik foydalanish jarayonining mavjud muammolaridan biri bo‘lib, o‘zan deformatsiyalari hisoblanadi.